- درباره عملیات مروارید که سختترین ضربه را در همان ماههای آغاز جنگ به دشمن زد، بفرمایید.
این نکته ای درست و از افتخارات عملیات مروارید است که فقط ۶۷ روز پس از شروع جنگ، این عملیات به نتیجه رسیده است. این عملیات تقریباً در دهم آبان آغاز شد و در سه مرحله ((عملیات اشکان))، ((شهید صفری)) و ((مروارید)) به اجرا درآمد. با سه هدف مختلف که خوب پیشبینیشده بود برای اینکه بتواند نیروی دریایی عراق را از بین ببرد، منابع اقتصادی عراق را منهدم کند و نیز خطوط مواصلاتی خودی را حفظ و خطوط مواصلاتی دشمن را قطع کند. ما به دنبال این عملیات، سیادت دریایی در شمال خلیجفارس را به دست آوردیم، خطوط مواصلاتی دشمن را قطع کردیم که ۹۰ درصد صادرات و واردات عراق از آن طریق انجام میشود. عراق دو بندر مهم بصره و ام القصر را دارد.
بصره که در داخل اروندرود است وام القصر هم در انتهای کانال خور عبدالله واقع است. از طرف دیگر توانستیم خطوط مواصلاتی خودی را حفظ کنیم. چون تنها بندر ما در آن زمان که قادر بود در تناژ بالا مورد استفاده قرار بگیرد، بندر امام در انتهای کانال خور موسی در شمال خلیجفارس بود و اگر بر شمال خلیجفارس تسلط نداشتیم دشمن میتوانست همین بلا را سر ما بیاورد و تجارت ما را از بین میبرد.
ضمن اینکه تسلط بر شمال خلیجفارس باعث شد بتوانیم جزیره خارک را حفظ کنیم و اگر نمیتوانستیم خارک را حفظ کنیم صادرات نفت بهطورکلی قطع میشد. از بیانات مقام مقام معظم رهبری استفاده میکنم؛ ((روز هنرنمایی نیروی دریایی، آن روز انصافاً، نیروی دریایی خوب کار کرد. حالا ماجرای ناوچه پیکان را همه میدانند، اما ماجرای اسکورت نفتکشها را نمیدانند.
چقدر نیروی دریایی همراه با نیروی هوایی، البته بیشتر نیروی دریایی ناوچهها و کشتیهای نفتکش را اسکورت کردند تا توانستند از این دریا عبور کنند. ما همهچیزمان به این نفت بند بود، میخواستند آن را قطع کنند. آنجا بود که نیروی دریایی تحرک خودش را، موجودیت خودش را جوهر خودش را نشان داد.)) این جمله بسیار مهم است و واقعاً همه نقش نیروی دریایی را از ابتدا تا پایان دفاع مقدس ترسیم کرده است.
البته تصور نکنید که نیروی دریایی دشمن ضعیف بوده است. دقیقاً در نقطه مقابل ناوتیپ ناوچههای موشکانداز کلاس پیکان و کلاس کمان ما، ناوچههای اوزا داشتند؛ ضمن اینکه آنها از پشتیبانی هوایی بسیار قوی برخوردار بودند و از امکانات بسیار گسترده اطلاعاتی و اطلاعات کافی هم داشتند. ولی عمده نیروی دریایی عراق منهدم شد و باقیمانده نیروی دریایی عراق هم در ام القصر زندانی شد و نتوانست بیرون بیاید.
شمال خلیجفارس دست ما افتاد و اقتصاد دشمن آسیب کلی دید، خطوط مواصلاتیاش را از دست داد و خطوط مواصلاتی خودی حفظ شد. البته پشتیبانی نیروی هوایی هم در این عملیات بسیار مؤثر بود. درمجموع عملیات مروارید، یکی از عملیاتهای دریایی است که در تاریخ سابقه ندارد. در حقیقت در همان سهماهه اول جنگ که نیروی دریایی عراق توسط ارتش از صحنه جنگ هست میشود و این اتفاق کوچکی نبود
- بعد از عملیات مروارید نیروی دریایی چه کرد؟
عملیات مروارید به پایان رسید اما از هفتم آذر، کار ما تازه شروع شد. دشمن ما به انواع تجهیزات و بالگردها و هواپیماها برای جبران ضعف خود در حوزه دریایی مجهز شد. بالگردهای سوپر فرلون، موشکهای اگزوسه، هواپیمای سوپر اتاندارد و … را از شرق و غرب برای تسلط بر دریا گرفته بود. میزان رفتوآمد اینها در دریا از مرغان دریایی هم بیشتر بود.
در واقع نبرد اصلی نیروی دریایی ازآن پس با نیروی هوایی دشمن بود. ما به خاطر حفظ خطوط مواصلاتی خودمان در برابر موشکهای ساحل به دریا، انواع و اقسام بالگردها و هواپیماها و مین ها باید میجنگیدیم. و این به معنی قطع خطوط مواصلاتی دشمن و حفظ و نگهداری مرزهای دریایی ما در برابر عملیات هوایی و موشکی بود. این ها باید توسط یگانهای شناور انجام شود. باید این کارها را انجام میدادیم تا نتایج عملیات مروارید حفظ شود. ما صدها عملیات اسکورت کاروان داشتیم. صدها عملیات پیچیده که به همه اینها صرفاً میگفتیم عملیات کاروان. البته ما در این عملیات هم از نیروی هوایی هم از بالگردهای نیروی زمینی و هم از توپخانه نیروی زمینی کمک می گرفتیم.
کارکنان سازمان بنادر و کشتیرانی، نفتکشها، وزارت نفت، همه اینها در عملیات کاروان حضور داشتند و به نوعی باید کمک میکردند. در تمام دوران عملیات کاروان در حالی که صادرات نفت عراق قطع مانده بود صادرات نفت ایران تداوم پیدا کرد. در نیروی دریایی تلاش ما این است که اینها را مدون کنیم. فقط روزشمار ماه اول جنگ تبدیل به یک کتاب ۹۰۰ صفحه شده است است. ما اطلاعات نیروی دریایی را حتی از پیشتر و زمان شهید بایندر که در سوم شهریور ۱۳۲۰ به شهادت رسیدند گردآوری کردهایم.
منبع: مجله صف شماره 359، مهر 1389، ساعس اجا، ص122
انتهای مطلب