من در ادامه، خیلی سریع شخصیت این شهید را به صورت گذرا عرض میکنم تا در ذهنها باقی بماند. در ابتدا این سؤال به ذهن میآید که آیا اصرار بر تجدید سالگرد شهید سپهبد علی صیادشیرازی، صرفاً بر اساس تعصب صنفی و سازمانی است یا نه؟ این شخصیت استعداد الگو شدن برای نسلهای آینده انقلاب اسلامی را دارا میباشد که ما به هر حال باید خودمان را برای پاسخ به این سؤال آماده کنیم و مطالبی داشته باشیم. ما صرفاً به دلیل تعصب سازمانی این کار را انجام میدهیم یا نه؟ ویژگی دیگری در این شخصیت وجود دارد، البته همه ستارههای دوران دفاع مقدس عزیز و بزرگوار هستند و توصیف شخصیت این شهید بزرگوار باعث انکار سایر شهدا و خدمات آنها نخواهد شد. انشاءالله در فرصت مناسب توفیق پیدا کنیم که ویژگیهای سایر شهدا را نیز بررسی کنیم.
برخی از ویژگیهای مدیریتی شهید صیاد را توضیح میدهم:
۱- حساسیت نسبت به امور دینی در کلیه مراحل، با انتصاب ایشان به فرماندهی نیروی زمینی، ما حال و هوای جدید و انقلابی را در ارتش مشاهده میکنیم. یعنی میتوان گفت که آموزههای اسلامی با حضور ایشان نهادینه و در واقع در ارتش فراگیر شد.
۲- ایشان در حل مسائل و مشکلات روحیهای جستجوگر داشتند و برای آنها راهحل پیدا کرده و آنها را حل میکردند.
۳- بیقراری نسبت به اهداف، یعنی جهت تحقق اهدافی که برای خود مشخص میکردند، تلاش لازم را انجام میدادند.
۴- دقت داشتن در امور، علیرغم اینکه ایشان در سطح عالی ارتش مسئولیت فرماندهی را عهده دار بودند ولی نسبت به امور، دقت و کار را زیر نظر داشتند.
۵- با توکل به خدا و با شجاعت تصمیم گیری میکردند.
فرصتسازی
میخواهم از فرصت هایی که شهید بزرگوار در حین، قبل و بعد از پیروزی انقلاب داشتند، بگویم. این شهید بزرگوار برای خودش سازی میکردند و گاهی حتی از تهدیدات برای خود موقعیت و فرصتی را فراهم میکردند.
در قبل از انقلاب ایشان به دلیل اینکه به زبان انگلیسی مسلط بودند به طلاب حوزه علمیه اصفهان آموزش زبان انگلیسی دادند و همین بهانهای شد برای اینکه شخصیت ایشان در جامعه اسلامی اصفهان و سپس در سایر مراکز دینی شناسایی شود.
سازماندهی هستههای مبارزاتی درون ارتش قبل از پیروزی انقلاب، دستگیری توسط ضداطلاعات ارتش رژیم شاه، اگرچه این دستگیری بیش از سه روز طول نکشید، اما فرصتی شد تا ایشان یک زندانی سیاسی قبل از انقلاب هم محسوب شود. به عهده گرفتن مسئولیت حفاظت از پادگانهای ارتش به صورت داوطلبانه از سوی ایشان انجام گرفت. زمینهسازی برای در دست گرفتن امور ارتش توسط نیروهای مؤمن و مخلص نیز با شناسایی و مطالعه از سوی شهید صیاد انجام گرفت تا ارتش از وجودشان در سالهای بعد استفاده کند.
سازماندهی انجمن اسلامی در پادگانهای ارتش اصفهان و پادگانهای سایر شهرهای ارتش با ارتباطاتی که بود انجام گرفت، تشکیل هسته اولیه نیروهای رزمی ارتش برای مقابله با تحرکات ضدانقلاب در مناطق مختلف کردستان ـ که عزیزان میدانند حضور ایشان در کردستان داوطلبانه بود و با رشادتهایی که در آنجا به خرج داد به عنوان فرماندهی مناطق غرب معرفی شدند ـ و در نهایت پاکسازی کردستان با تعداد عملیاتهایی که انجام گرفت در زمانی بود که ایشان فرمانده این عملیاتها بودند.
در مرداد ۱۳۶۰، بعد از اینکه ایشان یک دورهای از کار کناره گرفتند، مجدداً با فرمان شهید رجایی[1] به کار برگشتند و فرماندهی شمالغرب را تشکیل دادند و بعد از آن آزادسازی شهرستانهای اشنویه و بوکان، که هم زمان شد با سقوط هواپیمای سی130 و شهادت فرماندهان ارتش بعد از عملیات شکستن حصر آبادان. ایشان فرمان انتصاب خود به فرماندهی نیروی زمینی را در ۱۰ مهر ۱۳۶۰ از طریق رادیو متوجه شدند.
ایشان برای مرحله بعدی مسئولیت واگذاری برنامهریزی و در صحنه فرماندهی نیروی زمینی در ابتدا برای پیروزیهای بزرگ فرصتسازی کردند و با سپاه پاسداران فرماندهی مشترک تشکیل دادند. شهید صیاد به عنوان فرمانده نیروی زمینی ارتش، برای علمی کردن صحنههای جنگ، استادان دانشکده فرماندهی و ستاد را به کار گرفتند و به واسطه آن عملیاتهای موفقی مانند طریقالقدس، فتحالمبین، بیتالمقدس، رمضان، مسلمابن عقیل، مطلعالفجر، محرم، والفجر مقدماتی و ۱ و۲ و۳، خیبر و بدر، والفجر۸ و والفجر۹ را فرماندهی کردند و آخرین عملیاتی که خدا به ایشان توفیق داد تا به عنوان عنصری حیاتی و مهم فرماندهی آن را عهدهدار شوند، عملیات مرصاد بود که آخرین عملیات رزمندگان در دوران دفاع مقدس بود.
امام راحل وقتی ایشان را نماینده خود در شورای عالی دفاع منصوب میکنند، در پیام خود میفرمایند: برای فعال کردن هرچه بیشتر و بهتر قوای مسلح کشور ضرورت دارد از تجربه اشخاصی که در متن مسائل جنگ بودهاند، استفاده هرچه بیشتر شود؛ بدین سبب سرکار سرهنگ صیادشیرازی را به این سمت به عنوان نماینده خود در شورای عالی دفاع منصوب مینمایم.
در حکم دیگری که حضرت امام راحل برای انتصاب فرمانده جدید نیروی زمینی داشتند، از ایشان تشکر کردند: «تقدیر از زحمتهای طاقت فرسای سرهنگ صیادشیرازی که با تعهد کامل به جمهوری اسلامی در طول دفاع مقدس از هیچگونه خدمتی به کشور اسلامی خود، خودداری نکرده است.» این عباراتی است که از بیانات و قلم رسای حضرت امام(ره) صادر شده است.
در مرحله بعد و پس از جنگ و ارتحال حضرت امام(ره) و در ستاد کل جدید، شهید صیاد به عنوان معاون بازرسی از سوی فرمانده کل قوا منصوب شدند که اقدامات بسیار زیادی در بازرسی انجام شد. عناوین کلی: بازرسی از کلیه یگانهای نیروهای مسلح، و اعزام تیمهای بزرگ بازرسی برای آنها و تهیه سوابق ارزشمند. تلاش در جهت ارتقای آمادگی رزمی، انسجام و یکپارچگی، رفع اختلاف و پیشبرد اهداف نیروهای مسلح انجام.
اما در زمانی که ایشان جانشین رئیس ستاد کل منصوب شدند، اطلاعات زیادی نداریم؛ ولی دو نقش عمدهای که ایشان ایجاد کردند یکی ایفای نقش اساسی در تعیین حدود فاصل ارتش جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران بود که بعد از آن همه کارها تقریباً بین نیروها روی روال افتاد و مأموریتها به خوبی انجام شد و دیگر اینکه تدابیر فرماندهی معظم کل قوا را به طرحها، دستورات عملیاتی و نظامی تبدیل کردند؛ این کارها از آن موقع با ابتکار ایشان شروع شد.
اما ابعاد مختلف شخصیت نظامی شهید صیاد بدین ترتیب است که در وهله اول ایشان یک نظامی منظم بودند و انضباط در وجود ایشان واقعاً حرف اول را میزد. متخلق به اخلاق اسلامی؛ مُبلغ مذهبی، همچنان که یک فرمانده نظامی بودند مبلغ نیز بودند؛ آیندهنگر و رسانهای و تمام فعالیت ایشان یا در سخنرانیها یا در مصاحبهها مکتوب و منتشر شد. فکر میکنم کمنظیرترین فرد در نیروهای مسلح که در همان مدت کوتاه عمر بعد از دفاع دوران مقدس، دفاع مقدس را اینطور شفاف برای فرماندهان و مردم ترسیم کرده باشد. فرمانده و مدیری متدین، دلسوز، مخلص، کارآمد ، شجاع، عارف، متخصص و متعهد، حماسی، ولایی، محبوب و تأثیرگذار صفاتی است که در آثاری بیش از ۲۰ الی ۳۰ کتاب در مورد شهید صیادشیرازی نوشته شده است و مقالات زیادی هم در مورد ایشان منتشر شده است که تمام صفات شهید شیرازی در آن توصیف و بیان شده است.
در یک جمله شهید صیاد را میتوان اینگونه توصیف کرد: شهید صیادشیرازی را میتوان شخصیتی اثرگذار در پیروزی و استمرار انقلاب اسلامی و دوران دفاع مقدس در حوزههای نظامی و دفاعی دانست. برای شادی روح شهدای دفاع مقدس به ویژه امیر سپهبد علی صیادشیرازی صلوات و فاتحهای قرائت بفرمایید. با تشکر از حوصله دوستان.
منبع: شهید صیاد در کلام یاران، هادقی، محمود، 1394، ایران سبز، تهران
انتهای مطلب
