عملیات محرم

ب ـ قرارگاه قائم 2: (تيپ 25 كربلا وگردان 907 ژاندارمري ناحيه خوزستان)

اين قرارگاه مأموريت داشت پس از عبور از خط پدافندي در غرب رودخانه دويرج و حوالي موسيان به سمت حمرين تك كند و ارتفاعات سركوب واقع در حمرين را تصرف  خط مرز را تأمين و ارتفاعات جنوب غرب خط مرز را در داخل خاك عراق در حد واگذاري تا خط پيروزي تصرف و نيروهاي عراقي را منهدم و يا به عقب براند.

اين قرارگاه نيز در سه محور عمليات مي‌نمود، محور يكم در شمال موسيان به طرف حمرين و محور دوم از موسيان به طرف حمرين و محور سوم از جنوب موسيان و بر اساس مدارك موجود گردانهاي سيدالشهداء  و صاحب‌الزمان خط شكن بوده‌اند.

يگانهاي اين قرارگاه كه در دامنه هاي ارتفاعات مورموري مستقر بودند، يك شب قبل از آغاز عمليات جابجايي خود را با احتياط كامل به طرف خط تماس انجام و مستقر گرديدند.

ج ـ قرارگاه قائم3: (تيپ 17 علي ابن ابيطالب و تيپ 1 لشكر 21 حمزه)

اين قرارگاه مأموريت داشت پس از عبور از خط پدافندي وعبور از رود خانه دويرج به ارتفاعات مرزي حمرين تك نمايد هدف فتح را تصرف كند و خط مرز را تأمين و با ادامه مأموريت ارتفاعات غرب مرز را در منطقه حمرين تا رسيدن به خط پيروزي تصرف و تأمين نمايد.

اين قرارگاه نيز در سه محور عمليات مي‌نمود، محور يكم محور نهر عنبر به طرف غرب با هدف تصرف ارتفاعات حمرين در شمال پاسگاه شرهاني عراق  محور دوم از آبادي ركاس و پس از عبور از رود خانه دويرج و ادامه تا هدف فتح و تصرف ارتفاعات مهم منطقه حمرين و محور سوم از منطقه چم سري با عبور از رودخانه دويرج و پيشروي به طرف ارتفاعات حمرين و تصرف و تأمين مرز و ارتفاعات محدوده آن تا شهرك شرهاني و زبيدات عراق و تأمين خط پيروزي كه در غرب مرز مشترك قرار داشت يگانهاي قرارگاه قائم3 كه درمنطقه عمومي دچه و دشت عباس مستقر بودند 8 روز قبل از آغاز عمليات با گردانهاي تيپ 17 علي ابن ابيطالب (ع) ادغام شدند و پس از انجام اقدامات مورد نياز شب قبل از عمليات ازمحل استقرار به طرف خط تماس حركت و با رعايت اصل غافلگيري در محلهاي از پيش مشخص شده مستقر گرديدند.

د ـ قرارگاه قائم 4: (تيپ14 امام حسين (ع) و تيپ 84 پياده خرم آباد)

اين قرارگاه مأموريت داشت پس از عبور از خط پدافندي و عبور از رودخانه دويرج در منطقه بين چم سري در شمال و چم هندي در جنوب تك نموده، ارتفاعات مرزي حمرين را در حد واگذاري تصرف نيروهاي دشمن  منهدم و خط مرز را تأمين نمايد.

يگانهاي اين قرارگاه كه در منطقه عمومي ابوغريب مستقر بودند يك شب قبل از اجراي عمليات با رعايت اصل غافلگيري حركت خود را به طرف خط تماس و حاشيه رودخانه دويرج آغاز و تا شروع روشنايي درمحلهاي مورد نظر مستقر شدند.

اين قرارگاه نيز در سه محور عمليات مي‌نمود محور يكم به نام محور نصر در منطقه چم سري تا حمرين و ارتفاعات مرزي و محور دوم به نام محور اُحد از منطقه ربوط به طرف حمرين و مرزمشترك و محور سوم به نام محور محمد امين از منطقه چم هندي به طرف مرز و ارتفاعات مرزي حمرين و تأمين مرز.

هـ ـ قرارگاه قائم 5: (تيپ 144 قمر بني هاشم با دو گردان پياده وگردان يكم تكاور از تيپ 58 تكاور ذوالفقار)

اين قرارگاه به عنوان احتياط قرارگاه قائم (عج) در طرح عملياتي منظور و در منطقه غرب رودخانه ميمه و در جنوب دهلران در حوالي محور چيلات مستقر و مأموريت داشت بنا به وضعيت و نياز در منطقه هر كدام از قرارگاه هاي قائم 1و2 وارد عمل شود و بنا به دستور تنگ چيلات را تأمين نمايد.

و ـ قرارگاه قائم 6: (تيپ 35 امام سجاد (ع) با 5 گردان پياده)

اين قرارگاه به عنوان احتياط قرارگاه قائم (عج) در منطقه عمومي غرب دشت عباس مستقر و مأموريت داشت در منطقه هر كدام از قرارگاه هاي قائم 3 و 4 برحسب وضعيت و نياز وارد عمل شود.

نقشه شماره 6 محورهاي پيشروي يگانهاي قرارگاه قائم (عج) را نشان مي‌دهد. 

اداري و لجستيكي

ـ يگانهاي قرارگاه قائم (عج) به وسيله پشتيباني منطقه2 مستقر در دزفول و بيمارستان 580 منطقه‌اي پشتيباني مي‌شدند.

 ـ تدارك آماد طبقه 1 (مواد غذايي) يگانهاي سپاه پاسداران متكي به امكانات سپاه وبسيج بود.

 ـ سوخت مورد نياز كليه يگانهاي ارتش براي اجراي عمليات بوسيله پشتيباني منطقه 2 دزفول تأمين مي‌شد و به همين منظور سه نقطه تداركاتي سوخت در پاي پل كرخه – محور عين‌خوش – محور چنانه بر قرارشده بود و تداركات سوخت موردنياز يگانهاي سپاه پاسداران متكي به تداركات قرارگاه كربلا بود و قرارگاه كربلا محل تدارك سوخت اين يگانها را در تپه‌هاي 202 منطقه عين‌خوش پيش‌بيني نموده بود.

 ـ اقلام مربوط به سنگرسازي و استحكامات و موانع مورد نياز يگانها از طريق آمادگاه 571 دزفول تأمين و تحويل مي‌گرديد.

 ـ مهمات مصرفي كليه يگانهاي تابع قرارگاه قائم (عج) توسط پشتيباني منطقه 2 دزفول تأمين مي‌گرديد و سه نقطه واقع در پاي پل كرخه- دو كوهه – هفت تپه براي تدارك مهمات مصرفي پيش بيني شده بود وبراي يگانهاي سپاه پاسداران سهميه اي منظور شده بود كه از نقاط دو كوهه و پاي پل كرخه دريافت مي‌نمودند و مي‌بايست يگانهاي سپاه پاسداران ما بقي نيازمندي خود را از پشتيباني قرارگاه كربلا دريافت مي‌كردند.

 ـ اقلام بهداري و دارويي مورد مصرف يگانها به وسيله آمادگاه 571 دزفول تأمين مي‌گرديد.

 ـ به علت محدوديت قطعات يدكي خودروها و تانكها و ساير ادوات توصيه لازم به يگانها در امر دقت در بكارگيري وتعمير و نگهداري شده بود.

 ـ به منظور تسهيل در امر جابجايي يگانها اضافه بر پل فلزي موجود بر روي كرخه كه ظرفيت آن 30 تن بود يك دستگاه پل پي ام پي با ظرفيت 60 تن بر روي كرخه داير شده بود و يك دستگاه پل تجهيزاتي شهيد نامجو (خلف مسلم) نيز با ظرفيت 60 تن احداث شده بود.

 ـ براي تخليه مجروحين از طريق هوا پيش بيني لازم به عمل آمده بود و هوانيروز طبق طرح هلي‌كوپتر214 و شنوك پيش بيني نموده بود و بيمارستان 580 منطقه اي و بيمارستان پايگاه دزفول و ساير بيمارستانهاي منطقه‌اي آماده پذيرش مجروحين شده بودند.

 ـ سپاه پاسداران نيز يك بيمارستان صحرايي در سه كيلومتري عين‌خوش به طرف موسيان داير نموده بود و امكانات لازم را نيز به پاي كار آورده بودند.

 ـ پستهاي امداد و ايستگاههاي اورژانس توسط بهداري يگانها احداث شده بود كه كارهاي مقدماتي مجروحين را انجام و در صورت نياز از طريق زمين و يا هوا مجروحين به عقب تخليه مي‌شدند.

 ـ براي جمع آوري اسرا پيش بيني لازم به عمل آمده بود و در حوالي عين‌خوش در محل جمع آوري اسرا به ترتيب افسران، درجه داران و ساير پرسنل تفكيك و بازجويي مقدماتي انجام و به عقب تخليه مي‌شدند و قرار بود طبق طرح در پادگان دزفول به طور موقت نگهداري و سپس جابجا شوند و پيش‌بيني لازم در خصوص مراقبت از اسرا طبق طرح عملياتي به عمل آمده بود و اين مأموريت به دسته تأمين تيپ 3  لشكر16 زرهي و دسته تأمين تيپ 1 لشكر21 حمزه  محول شده بود.

 ـ كليه پيش بيني لازم به عمل آمده بود كه به پرسنل تك كننده غذاي گرم تحويل شود معذالك جيره اضطراري و عملياتي براي 48 ساعت به پرسنل تحويل شده بود.

 ـ براي تدارك مهمات – آب – يخ – غذا – تخليه مجروح – تخليه شهدا در طول عمليات پيش بيني  و براي هر كدام مسئوليني در نظر گرفته شده بود.

 ـ تخليه شهداي گرانقدر يگانها از محل جمع آوري يگان مستقيماً به محل تخليه پشتيباني منطقه2 دزفول واقع در جنب پمپ بنزين انديمشك پيش بيني شده بود.

ـ گورستان متجاوزين در غرب عين‌خوش در كنار پل چيخواب در نظر گرفته شده بود.

ـ جهاد تهران مستقر در چنانه و شوش و جهاد بوشهر مستقر در چنانه و جهاد اصفهان مستقر در حوالي عين‌خوش عمليات را پشتيباني مي‌نمودند.

ـ گروه01 مخابرات نيروي زميني با استفاده از امكانات و وسايل ارتباطي و پرسنل مخابراتي براي ايجاد ارتباط قرارگاه قائم (عج) مبادرت به تشكيل دو مركز مخابرات فرماندهي در منطقه چنانه و عين‌خوش نمود.

منبع: عملیات محرم، پورداراب، سعید، 1385،ایران سبز،تهران