سال اول جنگ؛ ارتش و سازماندهی دفاع

لویزان- تهران

خردادماه 1359

آج- 24

طرح عملیاتی دفاعی ابوذر

مدرک:

الف- نقشه 1:1000000 کشور جمهوری اسلامی ایران

ب- دستورالعمل 9-06-01-201-15- 27/8/1358 اداره سوم (عملیات) ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران.

سازمان برای رزم: پیوست الف.

1- وضعیت

  الف- نیروهای دشمن: پیوست ب (اطلاعات)

  ب- نیروی خودی

(1)  ارتش جمهوری اسلامی ایران با اعمال حاکمیت ملی در نقاط مختلف کشور در برابر تجاوز احتمالی دشمن از تمامیت ارضی ایران در منطقه غرب کشور دفاع می‌نماید.

(2)  نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران ضمن دفاع از آسمان ایران حملات انتقامی خود را به منظور انهدام نقاط حیاتی کشور هدف، آغاز و پس از کسب برتری هوایی از عملیات سطحی نیروهای خودی پشتیبانی نزدیک به عمل می‌آورد.

(3)  نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران ضمن دفاع از تأسیسات حیاتی کشور در خلیج‌ فارس راههای مواصلاتی دریایی را تأمین و از حرکت کشتی‌های تجاری به‌سوی بنادر کشور هدف ممانعت به عمل می‌آورد.

(4)  ژاندارمری و شهربانی جمهوری اسلامی ایران به‌محض آغاز عملیات، تحت کنترل عملیاتی نیروی‌ زمینی و دریایی قرار می‌گیرد.

(5)  ژاندارمری کشور جمهوری اسلامی ایران در صورت ضرورت، بنا به درخواست با استفاده از لنج‌ها و قایق‌های غیر نظامیان عملیات عبور از رودخانه، یگان‌های نیروی‌ زمینی را در منطقه لشکر92 پشتیبانی می‌نماید.

پ- یگان‌های زیر امر جدا شده:  به سازمان‌ رزمی مراجعه شود (پیوست الف).

ت- فرضها:

(1)  عملیات ارتش در کردستان ادامه داشته و تغییر مکان یگان‌های مستقر در منطقه امکان پذیر نمی‌باشد.

(2)  احتمال پشتیبانی از یگان‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران به وسیله کشورهای تدارک کننده قطعات یدکی بعید است.

(3)  در خلال درگیری ارتش در مرزهای باختری، امکان تحریکاتی از جانب کشور افغانستان وجود دارد.

(4)  از طریق کشور پاکستان تهدید متصور نیست، ولی احتمال برخورد با عناصر ضد انقلاب در جنوب شرقی کشور وجود دارد.

(5)  در طول عملیات در غرب کشور، جنگ روانی از طریق کشورهای آمریکا و اسرائیل و مصر علیه ایران ادامه خواهد داشت.

(6)  عراق همچنان از پشتیبانی لجستیکی و آموزشی کشور شوروی برخوردار خواهد بود.

(7)  کشورهای حوزه خلیج‌ فارس از لحاظ سیاسی و تسهیلات پایگاهی، کشور عراق را پشتیبانی خواهند نمود.

(8)  کشور ترکیه در طول عملیات بی‌طرفی خود را حفظ خواهد نمود.

(9)  از آغاز عملیات برتری هوایی با کشور خصم می‌باشد.

(10)  احتمال پشتیبانی شیعیان  مقیم کشور عراق از کشور ایران وجود دارد.

(11)  در طول عملیات، ارتش از پشتیبانی ملی به‌طور کامل برخوردار خواهد بود.

2- مأموریت

نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران از دالامپرداغ (مرز مشترک ایران و عراق و ترکیه) تافاو (دهانه شط‌العرب در خلیج فارس) از مرز باختری ایران و عراق دفاع نموده و با استفاده از عناصری از لشکر92 زرهی و تیپ 55 هوابرد از رودخانه اروندرود دفاع می‌نماید، تیپ 55 آماده می‌شود پس از ورود یگان‌های تقویتی به منطقه غرب، بنا به دستور در سایر مناطق مورد تهدید اعم از درون مرزی یا برون مرزی بکار رود، همزمان با اجرای عملیات دفاعی در غرب با امکانات موجود در منطقه، مرز خاوری را از دهانه ذوالفقار تا گواتر پوشش نماید.

3- اجراء

الف: تدبیر عملیات: پیوست پ (کالک عملیات):

(1) مانور:

نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران به منظور دفاع از مرز باختری ایران عملیات دفاع را در چهار مرحله به‌شرح زیر هدایت می‌نماید.

(الف) مرحله 1:

نیروی زمینی را در منطقه با 4 لشکر و یک تیپ پیاده در منطقه دفاعی مقدم از شمال باختری تا جنوب اجرا می‌نماید، لشکر 64 پیاده و لشکر 28 پیاده به ترتیب در شمال، لشکر 81 زرهی و تیپ 84 پیاده در مرکز و لشکر92 زرهی در جنوب، لشکرهای در خط با اعزام عناصر تأمین، حرکت متجاوز را در زمین‌های بلا فصل مرز بتأخیر می‌اندازد.تغییر مکان یگان‌های تقویتی و تیپ 84 خرم‌آباد، برابر طرح تمرکزات (پیوست ث) اجرا می‌گردد، لشکر 77 پیاده و مرکز آموزش بیرجند و لشکر 88 زرهی مرز خاوری را پوشش می‌نمایند.

(ب) مرحله 2:

پس از عقب‌نشینی عناصر تأمینی، یگان‌های نیروی‌ زمینی به ترتیب زیر در منطقه دفاع می‌نمایند.لشکر 64 و 28 پیاده در شمال، لشکر 81 زرهی و تیپ 84 پیاده در مرکز و لشکر92 زرهی در جنوب (کالک عملیاتی) دفاع می‌کنند و پیشروی دشمن را در مواضع سد کننده و پیش‌بینی شده متوقف یا کند می‌نمایند.

(پ) مرحله 3:

نیروی‌ زمینی برای انهدام نیروهای متجاوز، پس از آمادگی و انتقال یا برداشت نیرو از سایر مناطق دفاعی جلو رخنه کرده‌اند، پاتک نمود، و مرز قرار داد را ترمیم می‌نماید.

(ت) مرحله 4:

نیروی زمینی بنا به دستور با 3 لشکر زرهی در خط، لشکر 81 زرهی در محور عمومی قصرشیرین، خسروی، خانقین، بغداد و لشکر 16 زرهی در صورت برداشت از منطقه و تمرکز در خوزستان در محور عمومی عین‌خوش، علی‌غربی، کوت و لشکر92 زرهی در محور عمومی تنومه، بصره، ناصریه، آفند متقابل و نیرو‌های متجاوز را نابود می‌کند.

4- آتش

الف- هوایی:

تقدم پشتیبانی نزدیک هوایی در مرحله 1 با عناصر تأمین، در مرحله 2 با لشکرهای مستقر در منطقه دفاعی مقدم و در مرحله 3 با نیروی پاتک کننده و در منطقه 4 بنا به دستور خواهد بود.

ب- توپخانه:

تقدم آتش در مرحله 1 با عناصر تأمینی، در مرحله 2 با لشکرهای مستقر در منطقه دفاعی مقدم و در مرحله 3 با نیروهای پاتک کننده و در مرحله 4 بنا به دستور خواهد بود.

پ- دفاع هوایی:

تقدم به ترتیب با نیروی احتیاط و پاسگاه فرماندهی فرماندهان مناطق خواهد بود.

ت- طرح پشتیبانی آتش (پیوست ت)

ث- لشکر 28 پیاده:

در منطقه مربوطه دفاع نمائید (برابر کالک عملیاتی)

ج- لشکر 64 پیاده:

در منطقه مربوطه دفاع نمایید(برابر کالک عملیاتی)

چ- لشکر 81 زرهی:

(1) در منطقه مربوطه دفاع نمایید (برابر کالک عملیاتی)

(2) آماده باشید بنا به دستور در محور عمومی، قصرشیرین، خسروی، خانقین، بغداد آفند کنید.

ح- لشکر92 زرهی:

(1)  در منطقه مربوطه دفاع نمایید (برابر کالک عملیاتی)

(2)  پیشروی دشمن را در جنوب اهواز در مناسبترین مواضع پدافندی سد نمایید.

(3)  آماده باشید پس از ورود لشکر 16 زرهی به منطقه آن لشکر بنا به دستور هماهنگیهای لازم را برای عملیات آفندی لشکر 16 زرهی در محور عین‌خوش به علی‌غربی معمول دارید.

(4)  آماده باشید بنا به دستور در معبر خرمشهر، تنومه، بصره،پاتک نموده و هدفهای متصرفی را حفظ نمائید.

خ- لشکر 16 زرهی:

(1)  آماده باشید پس از برداشت از کردستان و تمرکز در منطقه، بنا به دستور به منطقه لشکر92 زرهی تغییر مکان نموده در محور عمومی عین‌خوش، علی‌غربی آفند کنید و کوت‌العماره را تأمین نمایید.

(2)  برای تهیه طرحهای مورد نیاز، با لشکر92 زرهی جهت عبور از خط آن لشکر هماهنگی‌های لازم را به‌عمل آورید.

(3)  آماده باشید بنا به دستور، تیپ2 لشکر92 زرهی را در محل زیر امر گرفته و تیپ2زرهی زنجان را در حوالی اهواز زیر امر لشکر92 زرهی قرار دهید.

د- لشکر 77 پیاده:

در منطقه استحفاظی مربوطه مرز خاوری را پوشش نمایید (برابر کالک عملیاتی).

ذ- لشکر 88 زرهی:

در منطقه استحفاظی مربوطه مرز خاوری را پوشش نمایید (برابر کالک عملیاتی).

ر- تیپ 84 پیاده:

(1)  در منطقه مربوطه دفاع نمایید (برابر کالک عملیاتی).

(2)  آماده باشید عبور از خط عناصر لشکر 16 زرهی از خط آن تیپ را پشتیبانی نمایید.

ز- تیپ آموزشی بیرجند:

در منطقه استحفاظی مربوطه مرز خاوری را پوشش نمایید (برابر کالک عملیاتی).

ژ- مرکز آموزش پشتیبانی تبریز:

تأمین منطقه استحفاظی را برقرار نمایید.

س- توپخانه:

(1)  توپخانه صحرایی:

(الف) گروه 11 توپخانه تقویت آتش توپخانه لشکر 64، 28 پیاده بنا به دستور به منطقه آن لشکر تغییر مکان نمایید.

(ب) گروه 22 توپخانه تقویت آتش توپخانه لشکر92 زرهی بنا به دستور به منطقه خوزستان تغییر مکان نمایید.

(پ) گروه 33 توپخانه، پس از تجدید سازمان و کسب آمادگی رزمی کافی، در کنترل نیروی زمینی باقیمانده و بنا به دستور به ترتیب تقدم به مشهد و زاهدان تغییر مکان کنید و در تقویت آتش توپخانه لشکرهای 77 و 88 قرار گیرید.

(ت) گروه 44 توپخانه، تقویت آتش، لشکز 92 زرهی سپس تقویت آتش لشکر 16 زرهی پس از ورود آن لشکر به منطقه بنا به دستور به منطقه دزفول تغییر مکان نمایید.

(ث) گروه 55 توپخانه ابتدا تقویت آتش لشکر92 زرهی سپس تقویت آتش لشکر 16 زرهی پس از ورود آن لشکر به منطقه بنا به دستور به منطقه دزفول تغییر مکان نمایید.

(2)  طرح آتش پشتیبانی به وسیله لشکرها با هماهنگی فرمانده آن گروهای توپخانه تقویتی تهیه می‌گردد.

ش- یگان‌ هوانیروز:

آماده باشید هر یک از لشکرهای در خط را بنا به دستور پشتیبانی نمایید.

ص- گروه مهندس 411 رزمی:

(1)  آماده باشید بنا به دستور به ترتیب تقدم لشکرهای 81 زرهی و 92 زرهی را پشتیبانی نمایید.

(2)  تقدم پشتیبانی عبور از رودخانه با لشکر92 زرهی، سپس با لشکر 16 زرهی می‌باشد.

ض- گروهای 404 مخابرات و 01 مخابرات: (پیوست مخابرات)

ط- احتیاط:

(1)  لشکر 1 پیاده مرکز (-) بنا به دستور به منطقه لشکر 64 پیاده تغییر مکان کنید و آماده باشید در منطقه آن لشکر وارد عمل شوید.

(2) لشکر 2 پیاده مرکز (-) بنا به دستور به منطقه لشکر 81 زرهی تغییر مکان کنید و آماده باشید در منطقه آن لشکر وارد عمل شوید.

(3) تیپ37 زرهی، بنا به دستور به منطقه لشکر92 زرهی تغییر مکان کنید و زیر امر آن لشکر قرار گیرید.

(4)  تیپ 55 هوابرد (-):

(الف) احتیاط استراتژیکی نیروی‌ زمینی، بنا به دستور ابتدا با هماهنگی لشکر92 یک گردان در حوالی منطقه اروندرود پیاده نموده و از اروندرود دفاع نمایید.

(ب) آماده باشید بنا به دستور به ترتیب تقدم در منطقه پیشروی لشکر 81 و لشکر92 زرهی و لشکر 16 زرهی پیاده شوید و عقب‌نشینی عناصر دشمن را سد نمایید.

ظ- دستورات هماهنگی:

(1)  به‌محض دریافت این طرح، اقدامات طرح‌ریزی یگان‌ها اجرا و طرح‌ها به ستاد نیروی‌ زمینی ارسال گردد.

(2)  این طرح با اعلام کد، اسلام پیروز است، به دستور عملیاتی تبدیل می‌گردد.

(3)  طرح تغییر مکان یگان‌ها از مناطق داخلی کشور به منطقه عملیات غرب با هماهنگییگان‌های مستقر در غرب تهیه گردد.

(4)  در طرح پدافند، به پدافند در عمق توجه کامل شود، به ترتیبی که به نیروهای متجاوز تا وصول به مواضع سد کننده حداکثر تلفات و خسارت وارد گردد.

(5)  مواضع سد کننده بر حسب وضعیت زمین حتی‌المقدور به خط عمومی لجمن نزدیکتر باشد و از قبول رخنه‌های عمیق در منطقه خودداری شود.

(6)  استعداد نیروهای تأمین (پوشش، پاسدار عمومی) با توجه به امکانات نیروی خودی به نحوی پیش‌بینی شود که حداکثر تأخیر ممکن را برای پیشروی دشمن ایجاد نماید.

(7)  اشغال کامل مواضع دفاعی روز (ر) خواهد بود.

(8)  وضعیت آمادگی در روزاله (اعلام وضعیت شماره 2 آمادگی مهیا شدن) برابر دستورالعمل آماده باش پدافند نزاجا پیوست.

(9)  تمرکز نیروها در مناطق مورد نظر از روزاله تا روز بعد، قبل از شروع عملیات برابر پیوست ث تمرکزات.

(10)  هماهنگی با نهاجا، در مورد تعداد سورتی پرواز سهم هر لشکر و تعیین نوع پشتیبانی (پشتیبانی نزدیک، شناسایی) با نهاجا هماهنگی نمایند.

(11)  طرحهای تأمین منطقه مربوطه را برای زمان جنگ بر مبنای این طرح و با توجه به عده‌های باقیمانده و ژاندارمری و پلیس و سپاه پاسداران و یگان‌های عشایری تهیه و به نزاجا ارسال دارند.

(12)  لشکرها از مراکز آموزش به‌منظور مأموریتهای تأمین منطقه عقب، امنیت منطقه و امور غیر ارتشیان استفاده نمایند.

(13)  اعزام افسران رابط به قرارگاه‌های نهاجا، نداجا، نزاجا بنا به دستور خواهد بود.

5- پشتیبانی خدمات: پیوست ج

6-  فرماندهی و مخابرات

الف- مخابرات: پیوست چ

ب- فرماندهی

(1)  پاسگاه فرماندهی نیروی‌ زمینی پس از اعلام کد اسلام پیروز است، در لویزان تشکیل می‌گردد، تغییر مکان آن به موقع ابلاغ می‌شود.

(2)  یگان‌ها تا رده تیپ محل پاسگاه فرماندهی خود را با ذکر مختصات نقشه‌ای گزارش نمایند.

  ف. نزاجا  –  سرتیپ فلاحی

اصل به امضاء  ت. ف نزاجا رسیده و این نسخه معتبر است

مدیر عملیات: سرهنگ ستاد محمد وصالی