بدیهی است که انتشار این مقاله در سایت هیئت معارف جنگ به معنی تایید همه نقطه نظرات نویسنده نیست، بلکه هدف آن اشنایی مخاطبان وپژوهشگران حوزه دفاع مقدس با نظریات موجود در جهان در این حوزه است. با این حال هیئت معارف جنگ از نقد و بررسی این مقاله توسط پژوهشگران عزیز استقبال نموده وخود را نسبت به انتشار هرگونه نقد احتمالی متعهد می داند.
جنگ ایران و عراق به درستی به عنوان بزرگ‌ترین جنگ کشورهای جهان سوم توصیف شده است1. بررسی‌های معمول هزینه‌های این جنگ، بر روی درآمد از دست رفته نفتی، کاهش در آمد ناخالص ملی، تخریب‌های صورت گرفته و تعداد افراد از دست رفته تمرکز دارد2. تخمین‌ها نشان می‌دهد که از هر دو طرف 2/1 میلیون نفر در این جنگ کشته شدند و 2/2 میلیون نفر مجروح گردیدند1) 5/1 میلیون نفر نیز بی‌خانمان شدند. حداقل 157 شهر ایرانی با جمعیت بیشتر از 5000 نفر آسیب دیده یا بکلی با خاک یکسان شدند و حدود 1800 روستای مر زی کاملا از روی صفحه‌ی نقشه محو شدند3. شاخص‌های اقتصاد کلان، به طور کیفی خسارات جنگ را مد نظر قرار داده است، اگرچه هزینه‌های اجتماعی آن بیشتر است.
جنگ ایران و عراق، توازن نیروهای اجتماعی را در هر دو کشور عمیقاً تحت تاثیر قرار داده و قدرت حاکم را به نفع خود تغییر داده است. تاثیر اجتماعی ناشی از جنگی که تا سال‌ها بعد ادامه داشته و خواهد داشت.
این مقاله هزینه‌های اجتماعی دوران جنگ و اساس آنها را بررسی می‌کند. جنگ ایران و عراق به طور گسترده‌ای توسط نیروهای اجتماعی بوجود آمد. بازیگران خارجی نقش بسیار کمی در ظهور آن داشتند. در مشخص‌ترین فرمول درک جنگ ایران و عراق، ظهور مسائل دراماتیک سیاسی و گسترش فعالیت‌های بومی اجتماعی در هر دو کشور می‌باشد. محققان باید پیچیدگی طبقاتی و اجتماعی و پویایی دولت در دو کشور را بررسی کنند. در این رویکرد جامعه مدارانه، ما به ریشههای جنگ ایران و عراق بیشتر نزدیک می‌شویم و به توضیح واضح‌تری از دلیل طولانی شدن و تلاش‌های ناموفق برای حل آن دست می¬یابیم. در عین حال می‌توان به آگاهی عمیق‌تری از هزینه‌های اجتماعی آن دست یافت.
شما می توانید مقاله "ریشههای اجتماعی جنگ ایران و عراق" بصورت فایل pdf دانلود نمایید.
انتهای مطلب
